فیزیوتراپی سگ ،ویلچیر سگ ،زانوبند سگ

آناتومی ستون فقرات ناحیه کمری(lumbar):مهره های کمری یا لومبار، 18 سانتیمتر از طول ستون فقرات را تشکیل میدهند. تعداد این مهره ها، 5 عدد میباشـد و بـا ایجـاد تحدبی به سمت جلو، یکی از دو انحنای ثانویه ستون فقرات را تشکیل میدهند. از ویژگی های بارز مهره های کمری، محکم بـودن و همچنین مفصل شدن با استخوان خاجی (ساکروم) را میتوان نام برد. این مهره ها، بین مهره های توراسـیک و اسـتخوان خـاجی قرار دارند.

نکات مهم آناتومی مهره های کمری 1) انحنای کمری (Lumbar Curvature)، از قسمت میانی T12 شروع، و تا زاویه کمری _خاجی (لومبوسـاکرال) امتـداد دارد. این انحنا در سنین 1_1/5 سالگی، همزمان با ایستادن بر روی پاها و راه رفتن در کودک ایجاد میشود. 2) ویژگی های اختصاصی مهره های کمری عبارتند از: الف) بدنهی مهره های کمری در بین سایر مهره های ستون فقرات، از اندازهی بزرگتری برخوردار میباشد. بدنهی این مهـره ها بیضی شکل بوده که قطر عرضی آن از قطر قدامی _خلفی بیشتر بوده و این ویژگی باعث میشود کـه مهـره هـای کمـری، قسمت اعظم وزن بدن را تحمل کنند. از ویژگی های دیگر بدنهی مهره های کمری این اسـت کـه در طـرفین آنهـا، تقعـری متوسط دیده میشود. ب) زوائد خاری مهره های کمری کوتاه، شیب کم (افقی)، محکم، پهن و چهار ضلعی است (قوی و کوتاه بودن از ویژگی های مشترک بین زائده خاری، پدیکل و لامینا در مهره های تیپیک کمری میباشد). پ) سوراخ مهرهای در مهره های کمری بشکل مثلث میباشد. ت) در مهره های کمری، جهت سطح مفصلی زائده فوقانی به سمت داخل (Medial) و جهت سطح مفصلی زائـده تحتـانی بـه سمت خارج (Lateral) میباشد. لذا میتوان نتیجه گفت کـه ایـن سـطوح مفصـلی در جهـت Latero_Medial و در صـفحهی ساژیتال قرار دارند. ث) اگر مهرهی کمری را از دو نمای فوقانی و تحتانی مورد بررسی قرار دهیم، به این نکته دست خواهیم یافت کـه فاصـلهی بین زوائد مفصلی فوقانی از یکدیگر بیشتر از فاصلهی بین زوائد مفصلی تحتانی میباشد ( این ویژگی در مهرهی L5، برعکس میباشد). ج) زائده مامیلاری یا پستانی (Mammillary process) بصورت یک برجستگی خشن، در کنار خلفی زائـده مفصـلی فوقـانی و زائده اکسسوری یا فرعی (Accessory process) در کنار خلفی ریشهی زائده عرضی قرار دارد. 3) مهره های L1_L4، مهره های نمونه (Typic) و مهرهی L5، مهرهی Atypic میباشد. 4) ضخامت بدنهی مهره های کمری در قدام بیشتر از خلف بوده، که این عامل باعث ایجاد تحدب به سـمت جلـو در مهـره های کمری میشود. 5) بریدگی تحتانی مهره، از بریدگی فوقانی مهره عمیق تر میباشد. 6) زوائد عرضی در مهره های کمری، بمنزلهی دنده های ناحیه توراسیک هستند. 7) زوائد عرضی از مهره های L1_L3 با افزایش و پس از آن با کاهش طول همراه میباشد. 8) بدنهی مهرهی L5 از بدنهی سایر مهره های کمری بزرگتر بوده و ارتفاع بدنهی L5 در قدام بیشتر از خلف است؛ از طرفی، قسمت قدامی تنهی این مهره، کمی عقب تر از سایر مهره های کمری قرار میگیـرد کـه ایـن عوامـل، سـبب تشـکیل زاویـه لومبوساکرال (Lumbosacral Angle) میشود.9

) در مهرهی L5، جهت سطح مفصلی زائده فوقانی به سمت خلف (Posterior) و جهت سطح مفصلی زائده تحتانی بـه سـمت قدام (Anterior) قرار گرفته است. 10) در مهره های کمری، اعصاب نخاعی از زیر مهرهی هم شماره، خارج میشود. مثلا عصب L3 از زیـر مهـرهی L3 (سـوراخ بین مهرهای بین L3 & L4) خارج میشود. 11) مهره شکافدار (Spina Bifida): حالتی است که در زمان استخوان سازی روی میدهد و دو نیم قوس مهرهای به یکـدیگر متصل نمی شود. این عدم اتصال ممکن است سبب خروج پرده های مننژ و یا طناب نخاعی از محل شکاف شود (نقاط شـایع، L5 و S1 میباشد). 12) کمری شدن (Lumbarization): حالتی است که در آن، مهرهی اول ساکروم به مهرهی پنجم کمری میچسبد کـه سـبب افزایش طول ستون فقرات کمری میشود. 13) خاجی شدن (Sacralization): حالتی است که در آن مهرهی پنجم کمری به مهرهی اول ساکروم مـیچسـبد کـه سـبب کاهش طول ستون فقرات کمری میشود. ساکرالیزیشن ممکن است یک طرفه یا دو طرفه باشـد؛ یعنـی ممکـن اسـت زائـده عرضی هر دو طرف مهرهی L5 یا یک طرف آن به مهرهی اول ساکروم جوش بخورد. 14) در صورت اتصال بین زائده عرضی مهرهی L5 و بال استخوان ساکروم، احتمال فشار به عصب پنجم نخاعی وجود دارد. 15) زائده مفصلی تحتانی مهرهی L5 در قسمت خلفی زائده مفصلی فوقانی مهرهی S1 قرار میگیرد. این امر مانع از لغـزش و سرخوردگی رو به جلوی مهرهی L5 بر روی مهرهی S1 میشود. در صورتی که مهرهی L5 بر روی مهرهی S1 بـه سـمت جلـو بلغزد و یا به سمت جلو کشیده شود (بعلت عدم جوش خوردن زائده مفصلی تحتانی و قوس مهرهای بـه سـایر قسـمت هـای مهره در یک ناهنجاری مادرزادی)، به این حالت اسپاندیلولیستسیس (Spondylolisthesis) گویند کـه سـبب بـروز کمـر درد میشود، که این درد در طول عصب سیاتیک منتشر میشود. 16) اسکولیوزیس (Scoliosis) در مهره های توراسیک و کمری روی میدهد که جهت مقایسه، دو تصویر رادیوگرافی در زیر آورده شده است. 17) متاستاز مهرهای (Vertebral metastasis) سبب دست اندازی به کانال مهرهای و در نتیجه فشار بـر روی طنـاب نخـاعی وارد میکند که در تصاویر MRI، قابل رؤیت و ارزیابی میباشد. شایعترین Cancer هایی که به مهره هـا متاسـتاز مـیدهنـد، کانسر ریه (Lung Cancer)، کانسر پستان (Breast Cancer) و کانسر پروستات (Prostatic Cancer) میباشند. 18) پوکی استخوان یا استئوپروز، ستون فقرات را درگیر کرده و سبب شکستگی فشاری در تنهی مهره ها و در نتیجه کاهش طول (ارتفاع) در قسمت قدامی تنهی مهره ها اتفاق میافتد که میتواند زمینه ساز کیفوزیس شود. جهت تشخیص اسـتئوپروز در ستون فقرات، سنجش تراکم استخوان (دانسیتومتری) از مهره هـای L1_L4 صـورت مـیگیـرد (روش DEXA) و اگـر ایـن سنجش توسط CT Scan صورت گیرد، به آن QCT گویند که دقیق تر از DEXA میباشد. 19) مخزن کمری (Lumbar Cistern)، از پایان نخاع (در محاذات مهرهی L2) شروع، و تا پایان پرده های نخاع (در محـاذات مهرهی S2) امتداد دارد. 20) در رادیوگرافی ابلیک از مهره های کمری، میتوان تصویر سگ اسکاتی (Scotty Dog) را در کلیشـه مشـاهده کـرد. در این حالت، تنهی سگ به منزلهی Lamina؛ چشم سگ به منزلهی Pedicle؛ پای سگ به منزلـه ی Inferior Articular process؛ گوش سگ به منزلهی Suoerior Articular process؛ پوزهی سـگ بـه منزلـهی Transverse process؛ دم سـگ بـه منزلـهی Spinous process و گردن سگ به منزلهی Pars Interarticularis در نظر گرفته میشود. 21) سطح ترانس پیلوریک (Transpyloric Plane)، در محاذات مهرهی L1 میباشد؛ مبدا شریان های کلیـوی و انتهـای نخـاع در بزرگسالان، در محاذات دیسک بین مهرهای L1 & L2 میباشد؛ سطح ساب کوستال (Subcostal Plane)، در محاذات مهره های L2 & L3 میباشد؛ مبدا شریان مزانتریک تحتانی، در محاذات مهرهی L3 میباشـد؛ سـتیغ خاصـره (Iliac Crest) و نـاف (Umbilicus)، در محاذات دیسک بین مهرهای L3 & L4 میباشد؛ تشکیل ورید اجوف تحتانی (IVC)، در محـاذات مهـرهی L5 میباشد. 22) سندرم دم اسبی (Cauda Equina Syndrome): این سندرم ناشی از شکستگی به همراه جابجایی مهرهی L5 میباشد که سبب فلج پاها، بیهوشی و ایجاد اختلال در اسفنگتر های کنترل مدفوع و ادرار میشود.